Meer vangen met cranks: de ultieme handleiding voor beginners én pro’s

13/09/2025
Meer vangen met cranks: de ultieme handleiding voor beginners én pro’s

Crankbaits zijn inmiddels populaire stukjes kunstaas. Deze kleine pluggen zijn ideaal om mee te werpen en te trollen en het mooiste is, is dat je alle soorten roofvis erop kunt vangen. Ze komen in allerlei soorten en maten en met verschillende vormen duiklippen. Dit kan voor een beginner nog weleens verwarrend zijn, dus in dit artikel leggen we je alles uit over crankbaits!

Waarom is een crankbait nou zo effectief en waarom kun je er allerlei rovers mee vangen? Dat heeft vooral te maken met het formaat en de inzetbaarheid. Elke soort roofvis eet haast wel prooivis van zo’n 5 á 7 cm lang, dus een crankbait is dan ook meteen interessant voor de meeste rovers. Ook kun je een crank op veel verschillende dieptes aanbieden, afhankelijk van het model wat je kiest natuurlijk. Daarnaast zijn ze effectief in te zetten op stekken met veel stenen. Waar ander kunstaas vast komt te zitten, schittert een crank.

Je kunt echt alles verwachten op cranks!

Stenen en mosselen trekken altijd roofvis aan, dus als jij een stuk kunstaas perfect weet aan te bieden, dan ga je succes hebben. Als laatste zijn ze gewoon heel “newbie proof”, dat wil zeggen dat ze vrij makkelijk te vissen zijn en je weinig echt fout kunt doen. Het is heel simpel gezegd gewoon een kwestie van ingooien en binnen draaien. Natuurlijk zal een goede visser veel meer vangen dan een beginner, maar een beginner kan door simpel te vissen gewoon vis vangen, ideaal toch?

 

Wat zegt de duiklip over een crank?

Wanneer je naar cranks kijkt, zie je allerlei verschillende soorten duiklippen. De druk van het water op de duiklip is wat de crank actie geeft. De hoek en de breedte van de duiklip bepaalt hoe diep de crank duikt en hoe wijd deze uitslaat. Een relatief brede lip zorgt voor veel waterverplaatsing en een meer opvallende actie. De crank maakt hierbij een uitgesproken beweging die roofvissen van grote afstand opmerken. Een voorbeeld van een type crank met brede lip is een squarebill. Hierbij staat de lip vrij haaks op de vaak bolvormige crankbait. Deze vorm in combinatie met de lip zorgt voor een opvallende actie.

Een brede en korte lip zorgt dat de crank veel actie heeft en ondiep loopt.

Daartegenover staat de smalle lip. Deze levert minder weerstand in het water en geeft de crankbait een subtielere actie. Daardoor kan de plug sneller gevist worden en duikt hij vaak dieper dan een model met een brede lip. Smalle lippen zijn bijzonder effectief in stromend water of op momenten dat roofvissen minder agressief zijn en je juist een rustige presentatie wilt bieden.

Een smalle duiklip geeft een ‘compacte’ actie.

Naast de breedte speelt ook de lengte van de lip een belangrijke rol. Hoe langer de lip, hoe dieper de crankbait zal duiken. Korte lippen zorgen ervoor dat een plug vlak onder het oppervlak blijft, terwijl lange lippen de plug makkelijk tot enkele meters diep brengen.

“Staat de lip haakser op de crank, dan duikt deze minder diep”

Tot slot is de hoek van de lip essentieel. Een lip die bijna horizontaal uit de neus van de plug steekt, zorgt ervoor dat een crank snel de diepte in duikt. Staat de lip haakser op de crank, dan duikt deze minder diep.

Een lange lip die haast horizontaal staat maakt dit een zeer diep duikende crank.

Samengevat bepaalt de combinatie van breedte, lengte en hoek van de duiklip hoe een crankbait zich gedraagt. Wie dit goed begrijpt, kan elke waterlaag en situatie perfect afvissen! Het is heel belangrijk om te begrijpen wanneer je welk model gebruikt.

 

Wat zegt de vorm over een crank?

Vaak heeft een crank eenzelfde vorm als zijn duiklip en hierbij gelden dus een beetje dezelfde vuistregels. Over het algemeen geldt: hoe ronder de crankbait, hoe feller de actie. Dit komt doordat een bol lichaam meer water wegduwt en daardoor extra trillingen veroorzaakt. Aan de andere kant staan de slanke crankbaits. Deze hebben een smallere body en daardoor een subtielere actie. Ze zwemmen strakker, met minder uitgesproken bewegingen. Dat maakt ze ideaal voor momenten dat vissen passiever zijn of als je in helder water vist, waar een natuurlijkere presentatie vaak beter werkt.

Een smal lichaam met een vrij smalle lip zorgen voor een minder felle actie.

Ook de lengte van het lichaam speelt een rol. Korte crankbaits reageren sneller en feller, terwijl langere modellen stabieler lopen en vaak dieper komen. Daarnaast heeft de vorm invloed op het drijfvermogen: bredere crankbaits blijven meestal beter drijven, terwijl slanke varianten vaak neutraler in balans liggen.

“Korte crankbaits reageren sneller en feller”

Een brede crankbait is daardoor fijn als je veel tussen obstakels vist, want je kunt de diepte wat meer controleren. Door zowel naar de vorm van de crankbait als naar de lip te kijken, kun je heel gericht inspelen op omstandigheden, waterlagen en het gedrag van de vis.

Drijvend, zinkend of suspending?

De meeste cranks die je tegenkomt zijn drijvend en dit is een heel prettige eigenschap wanneer je rond obstakels zoals stenen vist. Je wilt de crank namelijk zo dicht mogelijk tegen de stenen aan hebben, maar als het iets te heftig wordt, kun je hem omhoog laten drijven. Zo kom je minder vast en scheelt het je een hoop geld. Zinkende cranks komen minder voor en hier zitten niet per se grote voordelen aan, tenzij je extreme dieptes wilt halen.

Een bol lichaam met een grote lip. Deze crank kun je keihard tegen de stenen aan laten stuiteren en door het drijfvermogen weer uit de gevarenzone halen.

Je zou je crank na het inwerpen een tijdje kunnen laten zinken om nog dieper te komen, maar erg veel win je er niet mee. Wanneer je traag en diep wilt vissen, is het wel een goede optie. Suspending cranks zijn super wanneer het water koud is. Je kunt je aas namelijk lang laten hangen zonder dat deze drijft of zinkt, zodat je het erg makkelijk maakt voor een vis om je aas te grijpen!

 

Cranks zijn dus heel veelzijdig en in veel verschillende omstandigheden in te zetten. Wist jij dat al?