Wanneer je op zoek gaat naar een nieuwe hengel, kom je al snel termen tegen als medium, fast of extra fast actie. Maar wat betekent dat eigenlijk? En belangrijker nog: wat zegt de actie van een hengel over hoe hij zich gedraagt tijdens het vissen? In dit artikel leggen we je precies uit wat hengelactie inhoudt, en waarom het een bepalende factor is bij het kiezen van de juiste hengel voor jouw manier van vissen.
Met de actie van een hengel bedoelen we hoeveel (en waar op de blank) deze buigt wanneer er kracht op komt te staan. Denk aan het moment waarop je werpt, een aanbeet krijgt of een vis drilt. Een hengel die alleen aan de top buigt, gedraagt zich compleet anders dan een hengel die doorbuigt tot in het handvat.

De actie van de hengel zegt veel over de eigenschappen. FOTO: Vis TD
De actie bepaalt hoe snel je beet doorkomt, hoe makkelijk je een vis haakt, en hoe soepel de dril verloopt. Vooral bij het vissen op roofvis – waarbij gevoel vaak cruciaal is – maakt het echt verschil.
Extra fast actie> Ultiem gevoel en optimale controle
Een hengel met extra fast actie buigt alleen helemaal in de top, meestal zo’n 20 tot 25% van de lengte. De rest van de hengel blijft relatief stijf. Dat betekent dat je een aanbeet razendsnel voelt en ook direct kunt reageren met een goede hookset. Vooral bij technieken waarbij je veel contact moet houden met je aas, zoals verticalen, finesse vissen met kleine softbaits, of jiggen op snoekbaars is dit ideaal.

De buig curve van een extra fast hengel, je ziet dat eigenlijk alleen het bovenste deel buigt. FOTO: Sportex
Elke trilling, elke tik, komt optimaal door. Maar er zit ook een keerzijde aan: omdat de hengel zo strak is, moet jij zelf ook strak vissen. Laat je je lijn verslappen, of sla je verkeerd aan, dan is de kans op losschieters of missers groter. Een extra fast hengel vraagt dus om een zekere mate van ervaring, maar in de juiste handen is het een echt wapen.

De W8 serie van Westin heeft prachtige hengels met een extra fast actie, ideaal om bijvoorbeeld te voelen wat je Ned rig doet. FOTO: Toon van Ham
De hengel is gevoeliger omdat de top sneller terugschiet in de oorspronkelijke positie, deze trilling komt beter door vergeleken met een trilling die trager terugschiet. Hierdoor is de hengel niet alleen gevoeliger, ook kun je meer kracht achter je worp zetten. Een nadeel van extra fast hengels is vaak het prijskaartje, doordat er hoogwaardig carbon gebruikt moet worden, gaat de prijs ook omhoog. Maar dan heb je ook wat!
Fast actie> Veelzijdig en gevoelig
Fast action hengels buigen iets verder door dan de extra fast variant, meestal in het bovenste derde deel van de blank. Je houdt nog steeds veel controle en gevoel, maar met net iets meer vergevingsgezindheid tijdens de dril. Daardoor is dit type hengel enorm populair onder roofvissers. Je voelt goed wat er gebeurt met je kunstaas, kunt snel aanslaan, maar hebt ook net wat meer demping als een vis opeens harder gaat trekken.

Een fast actie zal iets verder buigen en is daarmee iets vergevingsgezinder dan een extra fast hengel. FOTO: Sportex
Bij het vissen met softbaits op snoekbaars of baars, het verticalen vanuit de boot, maar ook bij twitchbaits en andere kunstaassoorten waarbij jij de actie zelf bepaalt, is een fast action hengel vaak de beste keuze. Ook voor streetfishing is dit vaak dé ideale actie: gevoelig genoeg voor kleine aanbeten, krachtig genoeg om vis veilig uit lastig stadswater te drillen en ook nog zacht genoeg om die baarzen aan de haak te houden. Een fast actie hengel is vrij allround en je kunt ook vaak in een lager prijs segment een mooie hengel vinden vergeleken met een extra fast model.
Medium actie> Soepel en vergevingsgezind
Medium action hengels buigen tot ongeveer het midden van de blank en voelen daardoor soepeler aan. Deze hengels zijn perfect als je met bepaalde technieken vist, zoals crankbaits, waarbij het aas zelf zijn actie heeft. Doordat de hengel wat meer meebuigt, is de kans dat een vis zich tijdens de dril lost aanzienlijk kleiner. Vooral bij vissen met een zachte bek, denk aan baars, is dat een groot voordeel.

Een medium actie buigt zeer goed en kan daarmee heel goed klappen opvangen, maar je levert wel in op gevoeligheid. FOTO: Sportex
Ook als je vist met dood aas op snoek kan een medium action hengel veel comfort en controle geven. De hengel vangt klappen beter op, wat het drillen van grotere vis prettiger maakt. Beginners voelen zich vaak snel thuis met een medium actie, omdat het een toegankelijke, vergevingsgezinde hengel is die fouten makkelijker opvangt, zeker tijdens het drillen van vis.
Welke actie past bij jouw visserij?
Welke actie je kiest, hangt sterk af van je techniek, doelsoort en voorkeur. Vis je vooral op gevoel, met kleine softbaits bijvoorbeeld, dan is een fast of extra fast actie vaak de beste keuze. Werk je liever met pluggen, spinners of dood aas? Dan is een medium actie comfortabeler. Er is geen goed of fout, het gaat erom wat past bij jouw manier van vissen.

Bij het vissen met natuurlijk aas, zoals vis of wormen is een medium actie gewenst.
Als vuistregel kun je gebruiken: hoe meer jij zelf je kunstaas moet bewegen, hoe sneller je de actie wilt hebben. Bewegingen van je hengel komen bij een snellere actie beter door op het kunstaas. Ook geldt: hoe harder je moet aanslaan, hoe sneller je de actie wilt hebben. Vis je veel met kunstaas waarmee de vis zichzelf al haakt, zoals dus cranks, spinnerbaits, chatterbaits en spinners, dan is een medium actie leuk om mee te vissen.

Veel aan het streetfishen? Een fast actie zal meestal volstaan!
Voor de doorsnee roofvisser die zich bezighoudt met het actief vissen op baars en snoekbaars met softbaits vanaf de kant, is een fast action hengel van zo’n 2,40 meter met een werpgewicht van 10 tot 30 gram vaak de ideale allround keuze. Daarmee kun je alle kanten op, van finesse tot zelfs lichte snoekvisserij.
Meer dan alleen actie
Houd er rekening mee dat hengelactie slechts één onderdeel is van het complete plaatje. Ook de lengte van de hengel, het werpgewicht en de lijn hebben invloed op hoe een hengel in de praktijk presteert. Toch is de actie één van de meest belangrijke eigenschappen en eentje die je absoluut moet begrijpen als je het maximale uit je visserij wil halen.
Of je nu op zoek bent naar maximale controle, comfort bij het drillen of een goede balans daartussen: door de actie bewust te kiezen, stem je je materiaal perfect af op jouw techniek en doelsoorten. Begrijp je de actie van je hengel, dan begrijp je je hengel pas écht.